Wielu rodaków wyjeżdżających do Norwegii, w poszukiwaniu lepszych perspektyw i warunków życia, narażonych jest na doznanie obrażeń w wyniku zdarzeń drogowych, wypadków w pracy lub w czasie wolnym. Warto znać przysługujące poszkodowanym prawa oraz procedury związane z uzyskiwaniem odszkodowań, aby nie pozbawić się możliwości uzyskania świadczeń po wypadku. Norweskie prawo jasno reguluje kwestie szkód (bilansvarsloven – ustawa o ubezpieczeniach pojazdów) oraz zasady przyznawania odszkodowań za szkody na osobie i mieniu (skadeerstatningsloven czyli ustawa o odszkodowaniach), poniżej kilka najważniejszych kwestii związanych z odszkodowaniami.

 

Rodzaje wypadków

W zależności od przyczyny i okoliczności wypadku rozróżniamy:

  • wypadki komunikacyjne – zarówno szkody na pojeździe i szkody osobowe oraz wypadki śmiertelne, potrącenia pieszych lub rowerzystów, wypadki podczas załadunku lub wysiadania z pojazdu, z udziałem motocyklistów,
  • wypadki przy pracy – urazy i uszkodzenia ciała powodujące krótkotrwałą lub długotrwałą niezdolność do pracy, lub częściową czy też całkowitą niezdolność do dalszego wykonywania obowiązków zawodowych, trwałą niepełnosprawność lub śmierć,
  • potknięcia i poślizgnięcia – urazy powstałe przy poślizgnięciu na śliskiej lub nieodśnieżonej nawierzchni lub potknięcia o nierówną, uszkodzoną nawierzchnię
  • wypadki w czasie wolnym – nieszczęśliwe wypadki, urazy czy kontuzje np. podczas uprawiania sportu czy hobby
  • błędy i zaniedbania medyczne – błędy w leczeniu lub diagnostyce powodujące uszczerbek na zdrowiu pacjenta lub jego zgon.

 

Możliwości  uzyskania odszkodowania za wypadek  

W zależności od rodzaju wypadku oraz odpowiedzialności osoby lub instytucji winnej zdarzeniu  możemy uzyskać odszkodowania zarówno z polisy OC pojazdu sprawcy, działalności firmy lub odszkodowania z polisy AC czyli własnej polisy pojazdu lub polis ubezpieczenia dodatkowego – od nieszczęśliwych wypadków.

Uzyskanie odszkodowania za błędy medyczne wymaga dowiedzenia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy leczeniem lub diagnozą a doznaną szkodą i możliwe jest do uzyskania z  NPE (Norsk pasientskadeerstatning) – norweskiego systemu odszkodowań dla pacjentów.

Każdy pracodawca ma obowiązek ubezpieczyć swoich pracowników, w przypadku zaistnienia wypadku przy pracy odszkodowanie wypłaca się z polisy pracodawcy.

 

Terminy przedawnienia roszczeń w Norwegii – czyli kiedy należy zgłosić szkodę

Najważniejszą kwestią przy zgłoszeniu roszczeń o odszkodowanie po wypadku w Norwegii jest zachowanie terminu przedawnienia roszczeń, czyli zgłoszenie szkody i roszczeń o odszkodowanie w prawnie przewidzianym terminie. Zgłoszenie do Ubezpieczyciela po terminie będzie skutkować odmową wypłaty świadczeń.

Terminy przedawnienia roszczeń odszkodowawczych w Norwegii:

  • wypadki komunikacyjne – należy zgłosić roszczenia nie później, niż 3 lata od daty zdarzenia, nawet jeśli leczenie powypadkowe jeszcze nie zostało zakończone
  • szkody z polis indywidualnych, NW, ubezpieczenia dodatkowego – po zakończeniu leczenia, chyba że zapisy polisy wskazują na inny okres konieczny do zgłoszenia roszczeń
  • wypadki przy pracy – nie dłużej niż 3 lata od zdarzenia, jednak wypadek powinien być zgłoszony do NAV w ciągu roku od zdarzenia

 

W przypadku kontynuacji leczenia powypadkowego można zgłosić wstępne roszczenia do Ubezpieczyciela, uzupełniając dokumentację i roszczenia w terminie późniejszym. Nie ma możliwości wydłużenia terminu przedawnienia ze względu na prowadzone leczenie. 

 

Świadczenia odszkodowawcze po wypadku

Podstawowym roszczeniem poszkodowanego po wypadku w Norwegii jest wyrównanie straty ekonomicznej po wypadku, jednak zadośćuczynienie za ból fizyczny i cierpienia psychiczne jest równie ważne.

 

Rodzaje świadczeń odszkodowawczych:

  • zadośćuczynienie za uszczerbek na zdrowiu (menestatning) – zadośćuczynienie za doznany ból fizyczny i psychiczny po wypadku, urazy fizyczne, obrażenia ciała, oszpecenie, blizny i deformacje oraz ograniczenia mobilności i ruchomości kończyn czy dysfunkcje narządów wewnętrznych
  • pokrycie straty majątkowej – czyli utrata dochodu i koszty po wypadku – to nie tylko poniesione koszty wizyt lekarskich, leczenia czy podróży, ale także utrata części dochodu i pieniądze, które poszkodowany mógłby zarobić, gdyby nie wypadek (dodatki, premie i wynagrodzenia za nadgodziny itp.). Jeśli  poszkodowany otrzymuje zasiłek chorobowy (sykepenger), a jest niższy niż kwota, jaką by zarobił pracując, może starać się o roszczenie za utracony dochód
  • odszkodowanie z NAV – jeśli na skutek wypadku przy pracy poszkodowany odniósł przynajmniej 15% uszczerbek na zdrowiu można otrzymać z NAV odszkodowanie z tytułu trwałego uszkodzenia ciała
  • renta z tytułu trwałej niepełnosprawności lub niezdolności do pracy
  • odszkodowanie za koszty obsługi prawnej – zwrot słusznych i koniecznych wydatków na pomoc prawną, w przypadku niższych dochodów nawet całkowity zwrot kosztów obsługi prawnej
  • odszkodowanie na przyszłość – zwrot wydatków, jakie będzie trzeba ponieść w przyszłości (np. koszty protez kończyn, zakup sprzętów do rehabilitacji, koszt operacji plastycznych, rekonstrukcyjnych, implantów czy protez stomatologicznych itp.)
  • odszkodowanie za śmierć osoby bliskiej w wypadku – jeśli śmierć poniesie w wypadku żywiciel rodziny, prawo do odszkodowania ma wdowa (konkubina/konkubent) oraz małoletnie dzieci. Dotyczy to przede wszystkim uzupełnienia zasiłku pogrzebowego w przypadku strat finansowych poniesionych przez bliskich (dochody i koszty).

 

Kwoty odszkodowania ustalane są indywidualnie w zależności od wysokości szkody, zakresu trwałego uszczerbku na zdrowiu i negatywnych konsekwencji wypadków na przyszłość oraz stopy bazowej ubezpieczeń społecznych (regulowana przez parlament norweski).

W skład uzyskanej kwoty będą także wchodzić zwrócone koszty związane z leczeniem czy dojazdami do lekarzy po wypadku, utracone dochody, pokrycie innych strat finansowych i majątkowych. Każdą sprawę należy więc oceniać indywidualnie.

Najlepiej skonsultować się z profesjonalistą – prawnikiem lub kancelarią odszkodowawczą, która oceni potencjał sprawy i wskaże możliwości dochodzenia roszczeń po wypadku.

Jeśli doznałeś obrażeń w wypadku przy pracy, komunikacyjnym czy potrącenia walcz o swoje prawa z pomocą profesjonalistów, zwiększając swoje szanse na wypłatę odpowiedniego odszkodowania.

 

Powrót do Polski po wypadku przy pracy w Norwegii

Poszkodowani po wypadku przy pracy, wolą powrócić do kraju i tutaj kontynuować leczenie powypadkowe. Należy jednak pamiętać, że wyjazd do Polski wymaga zgody NAV na kontynuację leczenia w Polsce. Brak uzyskania takiej zgody może skutkować wstrzymaniem wypłaty świadczeń chorobowych.